Ermenistan Nükleer Santrali: Bekleyen Çernobil mi?

Ermenistan’ın deprem riski yüksek bir bölgesinde bulunan Sovyet döneminden kalma nükleer santral, ‘Bekleyen Çernobil’ veya ‘saatli bomba’ olarak anılıyor.

1976 yılında faaliyete geçen Ermenistan Nükleer Santrali, iki reaktöre sahip ve ülkenin elektrik ihtiyacının yüzde 40’ını karşılıyor. Ancak deprem kuşağında bulunması nedeniyle daha önce güvenlik endişeleriyle kapatıldığı biliniyor. 1988’deki Spitak Depremi’nden sonra altı yıl boyunca kapalı kalan santral, tam da Türkiye sınırında, Iğdır’ın karşısında konumlanmış durumda.

Eğer bir depremde zarar görür veya eskiyen parçalarından kaynaklı radyasyon sızıntısı olursa, Ermenistan başta olmak üzere Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan ve İran gibi çevre ülkeler için ciddi bir nükleer felaket riski oluşturabilir. Sadece 35 km uzaklıktaki başkent Erivan, benzer şekilde terk edilmek zorunda kalabilir, bu da Ermenistan için varoluşsal bir tehdit oluşturur.

Çok Bilinmeyenli Denklem

Santral şu anda karmaşık bir denklem haline gelmiş durumda. Hem Ermenistan’ın enerji ihtiyacını karşılarken hem de Rusya tarafından işletilirken, modernizasyon gereksinimi ortaya çıkıyor. Ancak Rusya, Ermenistan’ın batıya yönelmesi nedeniyle bu konuda isteksiz ve bu durumdan faydalanıyor. Diğer yandan çevre ülkeler ve Ermenistan halkı, acil çözüm talep ediyor ancak ülkenin bu konuda yetersiz olduğu biliniyor.

Sorunun üstesinden nasıl gelineceği ise şu anda belirsizliğini koruyor.