“`html
Thomas Friedman: “Bu İsrail Hükümeti Bizim Müttefikimiz Değil”
New York Times (NYT) köşe yazarı Thomas Friedman, “Bu İsrail hükümeti bizim müttefikimiz değil” başlıklı yazısında, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun kendi çıkarlarını, hem İsrail’in hem de ABD’nin menfaatlerinin önüne koyduğunu vurguladı.
Trump, Hayati Bir Gerçeği Anlamaya Başladı
Friedman, eski Başkan Donald Trump’ın önümüzdeki hafta Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar liderleriyle bir araya geleceğini, ancak Netanyahu ile görüşmeyi planlamadığını belirterek, “Bu, hayati bir gerçeği anlamaya başladığını gösteriyor.” dedi.
Friedman, mevcut İsrail hükümetinin ABD’nin bölgedeki temel çıkarlarını tehdit eden bir tutum sergilediğini ve “Netanyahu bizim dostumuz değil.” ifadesini kullandı.
Trump’tan Netanyahu’ya Net Mesajlar
Yazısında Friedman, Netanyahu’nun Trump’ı “aptal” olarak değerlendirdiğini ifade ederek, ABD’nin Hamas, İran ve Husilerle yürüttüğü bağımsız müzakerelerin, Trump’a Netanyahu’ya “kendisini satın alamayacağını” göstermekte olduğunu belirtti.
Friedman, “Aşırı milliyetçi ve mesihçi” bir İsrail’in ABD’nin gerçek müttefiki olamayacağını belirterek, bu hükümetin Arap komşularıyla birlikte yaşama fırsatlarını göz ardı ettiğini dile getirdi.
ABD’nin Çıkarlarına Zarar Veriyor
Friedman, mevcut İsrail yönetiminin önceliklerinin “Batı Şeria’nın ilhakı, Gazze’deki Filistinlilerin yerinden edilmesi ve orada İsrail yerleşimlerinin yeniden tesis edilmesi” olduğunu belirtti. “Netanyahu hükümeti, aşırılık yanlısı gündemi ile bizim çıkarlarımıza zarar veriyor.” dedi.
Friedman, “Netanyahu’nun diğer ABD başkanları üzerinde yarattığı etkiyi artık sona erdirmelisiniz. ABD güvenlik yapısını savunmak, kritik öneme sahip.” şeklinde konuştu.
ABD-Arap-İsrail İttifakı, ABD’nin Çıkarlarına Hizmet Ediyor
Friedman, mevcut ABD-Arap-İsrail ittifakının kökenlerinin 1973 yılına dayandığını ve bu yapının Rusya’yı bölgeden uzaklaştırmak amacıyla eski Başkan Richard Nixon ve Dışişleri Bakanı Henry Kissinger tarafından oluşturulduğunu hatırlattı.
Bu yapının zamanla ABD’nin jeopolitik ve ekonomik çıkarlarına yönelik önemli katkılar sağladığını vurgulayan Friedman, bu mevcut yapının büyük ölçüde iki devletli çözüm taahhütlerine dayandığını söyledi.
Onun sözlerine göre, Netanyahu yönetimi, 7 Ekim 2023 öncesinde, ABD güvenlik ve barış mimarisi yerine Batı Şeria’nın ilhakına odaklanmış durumdaydı.
Netanyahu Kendi Çıkarlarını Önceliklendiriyor
Friedman, eski Başkan Joe Biden yönetiminin, İran’a karşı denge yaratmayı ve iki devletli çözüm için Filistin yönetimiyle diyalog kurmayı kabul ettiğini ifade etti. Ancak Netanyahu bu teklifi “kabinedeki aşırı görüşlülerin devrilme tehdidi” nedeniyle geri çevirdi.
Netanyahu’nun, başbakanlık korumasını kaybetmesini istemediğini ve bu durumun yargı sürecini kendisi için riske atmamak adına önemli olduğunu da belirtti.
Friedman, İsrail ile Suudi Arabistan arasında bir Filistin devleti kurulmasına dayalı ilişkilerin normalleşmesinin dünya Müslümanları için önemli fırsatlar sunacağı görüşünde. Ancak, “Netanyahu, kendi çıkarlarını İsrail ve ABD’nin menfaatlerinden önce tutma eğilimi içinde.” diye ekledi.
Friedman, Netanyahu’nun 2 yıl boyunca tarafları oyaladığını ve artık İsrail’in bu anlaşmaların içinde yer almasının beklenmediğini ifade etti. Ayrıca, “Netanyahu, Gazze’ye yeniden girmeyi planlıyor ve Filistin halkını dar bir köşeye sıkıştırmayı düşünüyor.” dedi.
Gazze’nin Yeniden İşgali Kalıcı Ortaklık Amaçlıyor
Friedman, Netanyahu’nun Gazze’nin yeniden işgali planının, Hamas’a karşı ılımlı bir çözüm sunma amacı taşımadığını, aksine, kalıcı bir askeri işgal hedeflediğini belirtti.
Friedman, “Bu durum, Akdeniz kıyısında bir Vietnam’a neden olabilir.” dedi. Ayrıca, İsrailli askeri uzmanların, kayıpları minimize etmek için daha agresif bir strateji uygulayacağını öngörerek, bu durumun Gazze’de sivil altyapının büyük ölçüde yok olmasına ve insani yardım ihtiyacının artmasına yol açabileceği konusunda uyardı.
Friedman, bu yaklaşımın yalnızca İsrail için değil, aynı zamanda ABD’nin Orta Doğu’daki müttefikleri için ciddi sonuçlar doğurabileceğine dair endişelerini dile getirdi.
Son olarak, “Filistinlilerin umutsuzluğu, bölgede güvenlik entegrasyonunu ve uzun vadeli stratejik kazanımları tehlikeye atabilir.” diyerek, bölgedeki durumun önemine dikkat çekti.
Friedman, “Sayın Başkan, Orta Doğu konusunda iyi ve bağımsız bir bakış açısına sahipsiniz, bunları göz önünde bulundurun.” diyerek uyarıda bulundu. “Aksi takdirde, Yahudi torunlarınız, dışlanmış bir devlet olarak büyüyen ilk nesil olacak.” diyerek son noktayı koydu.
Haaretz gazetesinin 7 Mayıs tarihli haberinden alıntı yapan Friedman, Gazze Şeridi’nde yaşanan insan kaybının ciddiyetine dikkat çekerek, “Bunlar bizim ellerimizi ve acı gerçekleri göz ardı etmememiz gerektiğini gösteriyor.” şeklinde bir çağrıda bulundu.
“`
